Mỗi lần nhắc đến xôi vò là mình lại nghĩ ngay đến cảnh mẹ ngâm, đãi, hấp, giã, vò….rất là lỉnh kỉnh. Vì vậy mà mình ấn tượng mãi không dám nấu bao giờ. Khi nhà có việc, mẹ luôn đảm trách món này và vì vậy mà mình không có cơ hội nấu. Hôm vừa rồi trên diễn đàn bakingfun.vn, chị HaNoi nấu món này rất ngon và cách chị chị hướng dẫn món xôi vò thật tinh tế.
Chủ nhật vừa rồi mình hạ quyết tâm nấu xôi vò và chè hoa cau thế nhưng lại quên béng vụ ngâm thêm đỗ để nấu chè. Thế là mình chuyển sang nấu chè cốm. Phải nói là mình rất ưng ý với món xôi chè lần này. Xôi căng tròn, không nhìn thấy 1 chút đậu xanh nào rơi ra mà chỉ thấy 1 màu vàng của xôi. Chè cốm man mát thơm lừng
Công thức nấu xôi vò:
– Tỷ lệ gạo nếp : đỗ xanh không vỏ là 2:1 (500gr gạo nếp thì cần 250gr đỗ xanh)
– muối
– dầu ăn (mỡ gà)
Cách làm:
– Đỗ xanh ngâm nước cho nở rồi hấp chín, cho vào máy xay nhuyễn. Cho đậu đã xay lên miếng ni lông bọc thực phẩm, túm nilon lại nắm chặt và tròn như nắm cơm nắm. Khi đậu nguội, không dùng dao thái, mà dùng cái bào củ quả hay cái bào dùng để bào phomai để bào đậu, rất nhanh và đậu rất tơi chứ không thành lát mỏng như kiểu thái bằng dao (cách này chỉ dùng cho việc nấu xôi vò, còn dùng đậu cho các loại xôi xéo, xôi lúa thì phải dùng dao thái thành lát thì nhìn mới đẹp và mới dôi. )Có thể làm từ tối hôm trước rồi để ngăn mát tủ lạnh.
– Gạo nếp vo sạch, ngâm qua đêm hoặc chừng 6 giờ. Đổ gạo ra cái rá, xóc cho hết nước, để ráo.
– Tãi gạo ra 1 cái mẹt hay cái mâm, cho quạt máy thổi vào cho chóng khô, nếu vẫn chưa khô mà cần nấu ngay thì trải khăn bông (kiểu khăn mặt vuông hay dùng lau chén bát) xuống, rồi đổ gạo lên lau sao cho nước ở gạo thấm vào khăn, hạt gạo không bị ướt. Gạo phải khô thì xôi mới rời. Đây chính là khâu quyết định xôi sẽ là xôi vò hay xôi xéo.
– Trộn gạo với 3/4 lượng đậu trên, cho 1 chút muối vào xóc đều (lượng muối tùy thuộc vào độ ăn mặn của mỗi nhà. Mình nấu 500gr gạo thì cho 1tsp muối). Lưu ý: tuyệt đối không cho dầu ăn lần đồ đầu tiên, vì lần đầu để cho hạt gạo ngậm đậu. Trút gạo đã trộn đậu vào 1 cái rá tre.
– Xửng nước đun sôi, đặt rá gạo lên trên, đậy rá gạo bằng 1 mẹt tre nhỏ (nếu không có mẹt thì đậy 1 cái rổ hay 1 mảnh của cái quạt nan, đại loại cứ bằng tre là OK). Sau đó đậy nắp xửng lại.
Cứ đun lửa to vô tư cho sôi sùng sục cũng không hề chi, càng nhiều hơi càng tốt miễn sao đừng để nước bị cạn, cháy nồi thì xôi sẽ bị oi khói. Thỉnh thoảng mở vung, dùng đũa đảo vài cái như kiểu ghế cơm ngày xa xưa. Nấu chừng nào hạt xôi chín mềm, thử bằng cách lấy 1 hạt lên dùng ngón tay trò và cái miết ra thấy mềm, bên trong không còn cái cội (nhân) trắng là được (áng chừng 20 phút). Bắc rá xôi ra, lật úp để đổ xôi lên 1 cái mẹt to bằng cái mâm, dùng đũa dàn rộng và dùng quạt máy thổi cho hơi bay đi. Nếu chỗ nào chưa tơi thì đi bao tay, vò cho tơi. Cũng chính thao tác vò cho các hạt xôi rời ra mà món xôi này có tên là XÔI VÒ.
– Khi mẹt xôi đã nguội, trộn nốt 1/4 lượng đậu còn lại vào, trộn đều, sau đó trút vào rá tre lúc nãy, tưới dầu ăn lên và đi bao tay đảo đều (với 500gr gạo mình dùng nửa bát ăn cơm dầu, lượng dầu tùy ít hay nhiều tùy thuộc vào độ ăn béo của từng nhà). Dầu chỉ có tác dụng làm hạt xôi trong và béo chứ không có ý nghĩa gì trong việc làm rời hạt xôi. Đối với người ăn chay thì chỉ dùng dầu. Còn ai ăn mặn thích thơm thì có thể thay dầu bằng mỡ gà. Nếu mỡ gà nước thì cáh làm như dầu, còn nếu mỡ gà tươi thì để luôn lên phía trên, nhưng khi đồ lần 2 thỉnh thoảng phải mở vung ra đả để mỡ thấm đều. Lần 2 chỉ cần hấp 10 phút cũng được. Nếu lượng xôi nhiều thì hấp độ 20 phút là max. Nhắc ra xôi ra, đổ ra mẹt, dùng đũa tải đều ra và dùng quạt máy thổi một lúc cho bay hết hơi thì tắt, không thổi lâu quá sẽ làm xôi bị khô. Nếu còn chỗ nào bị dính các hạt với nhau thì lại đi bao tay và vò cho rời nhau ra.
* Yêu cầu thành phẩm:
Xôi mềm dẻo, còn nguyên hạt, rời, mọng và trong , không nhìn thấy hạt đỗ nào và không thấy đỗ vụn ra, toàn bộ đỗ bị hạt xôi ngậm hết.
Chè Cốm
Muốn nấu bao nhiêu bát thì đong bấy nhiêu nước.
– 1 lít nước
– 1 cup đường (tùy khẩu vị mà thêm bớt)
– 100g cốm khô sạch.
– 4 tsp bột năng (mình không có bột sắn nên dùng tạm bột năng)
Cho đường và nước vào nồi đun sôi, vớt bọt…Hòa tan bột năng với 1 chút nước, đổ vào nồi nước đường, vừa đổ vừa quậy đều cho đến khi sôi lại, hơi sệt, rắc cốm vào nồi thật đều, đảo nhẹ, rồi tắt bếp.
Nếu là cốm tươi thì trước khi cho cốm vào, bóp nhẹ cho cốm tơi ra, tắt bếp rồi mới thả cốm.
P/s: mình cho thêm chút nước hoa bưởi, làm cho hương vị cốm tăng lên bội phần.